Tổng thống đắc cử Donald Trump đã lựa chọn hàng loạt nhân sự, bước đầu tiên để hoàn thành đội ngũ nhân viên Nhà Trắng và các cơ quan chủ chốt của chính phủ.
Ông cũng có những bình luận với truyền thông và trên mạng xã hội, nêu bật những ưu tiên của mình sau khi nhậm chức vào tháng 1-2025, với trọng tâm là vấn đề nhập cư và chính sách đối ngoại.
Sau khởi đầu có phần hỗn loạn ở nhiệm kỳ đầu tiên, theo đài BBC, ông Trump đang đặt nền móng cho chính quyền tiếp theo với một kế hoạch rõ ràng hơn, cùng với đội ngũ sẵn sàng thực hiện kế hoạch đó.
Một đội ngũ cứng rắn về nhập cư
Một số nhân sự được bổ nhiệm gần đây cho thấy ông Trump có thể không quá phóng đại lời hứa trục xuất hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ sinh sống tại Mỹ khi còn tranh cử.
Ông Stephen Miller, cố vấn thân cận cho ông Trump từ năm 2015, được lựa chọn cho vị trí Phó chánh văn phòng Nhà Trắng phụ trách chính sách.
Ông này có thể định hình các kế hoạch về việc trục xuất hàng loạt và nỗ lực giảm số lượng người nhập cư không có giấy tờ và bất hợp pháp.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông Miller đã tham gia vào việc hình thành một số chính sách nhập cư nghiêm ngặt nhất của chính quyền.
Trong khi đó, ông Thomas Homan, từng là Quyền Giám đốc Cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, đã ủng hộ chính sách tách rời các gia đình không có giấy tờ bị giam giữ tại biên giới Mỹ – Mexico của tổng thống khi đó. Giờ đây, ông trở lại với vai trò lớn hơn là phụ trách an ninh biên giới.
“Tôi sẽ điều hành lực lượng trục xuất lớn nhất mà đất nước này từng thấy” – ông Homan tuyên bố mạnh miệng tại một hội nghị hồi tháng 7-2024.
Những người chỉ trích cảnh báo kế hoạch trục xuất hàng loạt của Trump có thể tiêu tốn hơn 300 tỉ USD.
Mạnh mẽ với Trung Quốc
Nhiều người bảo thủ tin rằng Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất đối với sự thống trị toàn cầu của Mỹ, cả về kinh tế lẫn quân sự.
Dù có phần thận trọng hơn và chỉ tập trung chỉ trích Bắc Kinh trong lĩnh vực thương mại, ông Trump lại đang bổ sung vào đội ngũ chính sách đối ngoại của mình những người có quan điểm cứng rắn đối với Trung Quốc.
Ông đã chọn hạ nghị sĩ Mike Waltz làm cố vấn an ninh quốc gia, một vị trí quan trọng về chính sách đối ngoại tại Nhà Trắng.
Trước đó, ông Waltz tuyên bố Mỹ đang ở trong một “cuộc chiến tranh lạnh” với Trung Quốc và là một trong những thành viên đầu tiên của quốc hội kêu gọi Mỹ tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh 2022.
Vào tháng 10 qua, hạ nghị sĩ Elise Stefanik, người được ông Trump chọn làm đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, cáo buộc Trung Quốc “can thiệp bầu cử một cách trắng trợn và ác ý” giữa lúc có thông tin tin tặc Trung Quốc tìm cách thu thập thông tin từ điện thoại của ông Trump.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Marco Rubio – người vừa được ông Trump chọn cho vị trí ngoại trưởng – có quan điểm cứng rắn về Trung Quốc và từng bị Bắc Kinh áp đặt lệnh trừng phạt vào năm 2020 sau khi ông thúc đẩy các biện pháp trừng phạt Trung Quốc do cách xử lý người biểu tình ở Hồng Kông (Trung Quốc).
Cắt giảm ngân sách
Đêm 12-11 (giờ địa phương), ông Trump thông báo đã bổ nhiệm tỉ phú Elon Musk và cựu ứng viên tổng thống Đảng Cộng hòa Vivek Ramaswamy làm việc trong cái gọi là “Bộ hiệu quả của chính phủ” với nhiệm vụ xác định các khoản cắt giảm ngân sách mới.
Ủy ban hành động chính trị của ông Musk đã chi khoảng 200 triệu USD để hỗ trợ chiến dịch tranh cử của ông Trump. Ông Musk cũng hứa tiếp tục tài trợ cho nỗ lực của nhóm này nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự của tổng thống đắc cử và giúp ứng viên Đảng Cộng hòa trong các cuộc bầu cử quốc hội sắp tới.
Trong khi đó, vẫn chưa rõ ông Robert F. Kennedy Jr., một nhân vật quan trọng khác, sẽ đảm nhận vai trò gì. Ông Trump cho biết có kế hoạch giao cho nhân vật này một vai trò trong việc làm cho nước Mỹ “khỏe mạnh”.
Thưởng cho người trung thành
Ông Trump mới chỉ bắt đầu lựa chọn nhân sự cho hàng ngàn vị trí cần lấp đầy trong chính quyền mới, chưa kể đến các quan chức cấp cao mà ông nói sẽ thay thế.
Hồi năm 2016, khi còn là người mới trong chính trường, ông phải dựa vào nhiều thành viên Đảng Cộng hòa nổi tiếng hơn cho các vai trò quan trọng. Lần này, ông Trump có một lượng lớn ứng viên tiềm năng và ủng hộ ông mạnh mẽ.
Tổng thống đắc cử cũng có thể đề cao lòng trung thành khi lựa chọn các nhân sự ban đầu. Hôm 12-11, ông Trump bổ nhiệm Thống đốc bang South Dakota, Kristi Noem, làm bộ trưởng an ninh nội địa, và người dẫn chương trình trên đài Fox News, ông Pete Hegseth, làm bộ trưởng quốc phòng. Cả hai người này đều ủng hộ ông Trump mạnh mẽ ngay từ đầu.
Những người khác, như ông Rubio và bà Stefanik, ban đầu chỉ trích ông Trump khi ông mới tranh cử tổng thống lần đầu tiên nhưng đó đã là chuyện quá khứ.